Wykresy i tabele łask charakteru

Poniższe zestawienia są kontynuacją artykułu pt. „Objaśnienie łask charakteru”. Zachęcamy do jego uważnego przeczytania.

WYKRESY ŁASK

Na kolejnych stronach przedstawiamy różne wykresy będące rozwinięciem licznych wzmianek Brata Johnsona na temat łask (ich przeciwieństw i wypaczeń). Wierzymy, iż pomogą one naszym czytelnikom w zrozumieniu tego tematu. Informacje wykorzystane w wykresach zostały zaczerpnięte z niemal 200 zapisków obejmujących setki stron publikowanych na przestrzeni lat. Nie uznaliśmy za praktyczne podawanie bibliografii. O ile to było możliwe, staraliśmy się używać definicji i terminów brata Johnsona. Wszędzie tam, gdzie dodaliśmy coś do wykresów, uważaliśmy, żeby się trzymać jego myśli w tym względzie.

Jeśli chodzi o przymioty charakteru i wyższe pierwszorzędne łaski, pozostajemy przy kolejności podanej w 2 Piotra 1:5­-7. Pewną pomocą okaże się wyjaśnienie, dlaczego słowo cnota z w.5 jest zastąpione słowem nadzieja. Jest tak dlatego, że jądrem odwagi jest nadzieja. Nadzieja zwycięstwa jest głównym elementem odwagi żołnierza. W ten sposób 2 Piotra 1:5 zgadza się z oświadczeniem Pawła, że nadzieja jest jedną z trzech głównych łask (1 Kor.13:13). W wersetach tych św. Piotr dzieli cztery atrybuty na siedem łask i nabywaną wartość umysłową ­ wiedzę. Słowami „wiara, cnota i umiejętność” (w.5) określa elementy, czyli składniki mądrości; w słowach „powściągliwość [samokontrola] i cierpliwość” (w.6) podaje elementy i składniki mocy jako przymiotu charakteru, nie istoty; przez słowa „pobożność i braterska miłość” [miłość bliźniego, uprzejmość braterska] przedstawia elementy, czyli składniki sprawiedliwości; a przez słowo „łaska” podaje synonim miłości (bezinteresownej).

Tak więc siedem z tych zalet ­ wiara, nadzieja, powściągliwość, cierpliwość, pobożność, miłość braterska i łaska ­ jest łaskami, a jedna z nich ­ umiejętność ­ jest zdobyczą wiedzy umysłowej. Na pewno jest prawdą, że mądrość stanowi połączenie wiary, nadziei i wiedzy, ponieważ zaufanie do naszej wiedzy i nadzieja czynienia przez nią dobra jest właśnie tym, czym jest mądrość ­ ufnym, pełnym nadziei stosowaniem prawdy w planowaniu osiągania dobrych wyników. Jest także prawdą, że powściągliwość i cierpliwość [wytrwałość, stałość] są składnikami i elementami mocy, jako przymiotu charakteru, tzn. siłą woli, w odróżnieniu od siły i mocy fizycznej, ponieważ siła woli to stanowczość [powściągliwość, samokontrola] i stałość [cierpliwość] w dobrym postępowaniu. Sprawiedliwość z jednej strony składa się oczywiście z najwyższej miłości do Boga [pobożności], a z drugiej ­ z miłości do bliźniego jak do samego siebie [miłości braterskiej]. A zatem we fragmencie tym św. Piotr analizuje cztery przymioty Boskiego charakteru w ich elementach składowych, które muszą być w nas rozwinięte, jako nasze wyższe pierwszorzędne łaski.

Brat Johnson zmienił nieco układ innych łask, tak więc ich kolejność nie jest podana jako bezwzględna, ani według ich ważności. Jedni czytelnicy mogą nawet sądzić, iż jeszcze inna łaska, tutaj nie wymieniona, powinna być podana. Drudzy mogli zauważyć odmienne nazwy danej łaski (lub niełaski). Nazwy i definicje użyte na wykresach nie są jedynymi, jakie mogą być zastosowane, ale uznanymi za najlepsze w tym czasie; o ile to było możliwe, pozostają wierne komentarzom Brata Johnsona. Dla wielu łask podał on krótsze i dłuższe definicje; wybraliśmy te, które były najczęściej używane lub łączyliśmy dwie lub więcej definicji (dla oszczędności miejsca). W niektórych takich przypadkach dołączyliśmy własne komentarze, nasze lub poprzednich wydawców, lub sięgnęliśmy do opisów brata Johnsona i podaliśmy definicje tam, gdzie on ich nie podał (zaznaczając je nawiasami, aby nie wprowadzać w błąd naszych czytelników).

LICZBA ŁASK I ZALET

Brat Johnson niekiedy podawał różne liczby poszczególnych rodzajów łask. Opieramy się na ostatnich informacjach, jakie podał i jakimi się posługiwał.

7 wyższych pierwszorzędnych łask,
10 samolubnych niższych pierwszorzędnych
i 10 odpowiednich drugorzędnych łask,
7 społecznych niższych pierwszorzędnych
i 7 odpowiednich drugorzędnych łask,
14 trzeciorzędnych łask,
7 zalet artystycznych i
14 zalet intelektualnych.

Brat Johnson czasami cytował pewną łaskę w jednej grupie, a czasami w drugiej. Dla przykładu w E1 „Bóg”, s. 274­-281 traktuje bezstronność jako łaskę drugorzędną. Później zaliczył ją do łask trzeciorzędnych (E15 s. 102, 544, 620); dlatego zaliczamy bezstronność do łask trzeciorzędnych.

W E1, s. 232-­244 (i innych miejscach), brat Johnson traktuje odpuszczenie jako oddzielną drugorzędną łaskę, lecz w PT ’48, s. 66 ­jako pobłażliwość. Brat Johnson nie podaje odpowiedniej niższej pierwszorzędnej łaski dla odpuszczenia, lecz czasami przedstawia ją i łączy z pobłażliwością jako wynik agresywności. Gdyby jednak odpuszczenie uznać za jedną z drugorzędnych łask, ich liczba wyniosłaby jedenaście, a nie dziesięć, jak to brat Johnson kilkakrotnie oznajmiał. Albo odpuszczenie mogłoby być brane pod uwagę jako ogólna zaleta serca i umysłu, co ilustruje modlitwa Pańska (Mat. 6:12). (Podajemy odpuszczenie jako ostatnią z drugorzędnych łask, oznaczając ją pojedynczą gwiazdką.)

Brat Johnson często łączył z sobą (z powodu ich podobieństwa) domatorstwo i patriotyzm. Czynimy podobnie na naszych wykresach, by zachować ogólną liczbę siedmiu społecznych niższych pierwszorzędnych łask. Łaski drugorzędne, związane ze społecznymi niższymi pierwszorzędnymi łaskami, nie mają w Biblii ani w języku angielskim nazw (z wyjątkiem czystości, która jest wynikiem tłumienia wysiłków zmysłowości seksualnej do panowania nad nami). Chociaż nie mają nazw, drugorzędne łaski oczywiście powstają w wyniku tłumienia wysiłków do panowania nad nami przez każdą inną społeczną niższą pierwszorzędną łaskę, tzn. na skutek pozostawania przez nas martwymi dla ich dążeń do panowania. A zatem, gdy wysiłki miłości do męża, żony, rodziców, braci, sióstr, przyjaciół, sąsiadów, domatorstwa oraz patriotyzmu zmierzają do panowania nad nami, a my te wysiłki ograniczamy, to rozwijamy związaną z nimi, lecz nieco przeciwstawiającą się im (lecz nie przeciwną) łaską, tzn. łaską drugorzędną. Chociaż nie mamy dla każdej z nich nazwy, rozważenie faktu takiego tłumienia panowania nad nami pozwala uznać, że drugorzędne łaski rzeczywiście istnieją. Z powodu braku dla nich jednowyrazowych nazw dajemy teraz następującą: „pozostawanie martwymi dla ich wysiłków zmierzających do panowania nad nami”. Na wykazach używamy zatem określeń brata Johnsona z przedrostkiem „sub” (sub ­ pierwszy człon wyrazów złożonych, oznaczający zależność od kogoś, czegoś, położenie pod czymś, np. sublokator). Innym terminem używanym przez niego było „brak stronniczości” w stosunku do różnych osób, wobec których były uprawiane niższe społeczne pierwszorzędne łaski.

Brat Johnson najczęściej nie podawał definicji dla uczuć artystycznych i intelektualnych, lecz mówił o niektórych z nich i kilkakrotnie zacytował ich liczbę ogólną. Przeszukaliśmy zatem jego bibliotekę i wprowadziliśmy definicję do wykresów.

Ponieważ Brat Johnson tak często podkreślał kontrast i mówił o przeciwieństwach (o tym, czym dana rzecz nie jest), aby ułatwić nam zrozumienie strony konstruktywnej, dodaliśmy kolumny pokazujące braki oraz niełaski, czyli wypaczenia zalet (z wyjątkiem siedmiu artystycznych i czternastu umysłowych).

Dla większej przejrzystości rozpoczynamy od wykresu podającego tylko nazwy łask, po czym następuje ich rozwinięcie na pięciu następujących po sobie wykresach.

Jesteśmy wdzięczni za wysiłki kilku braci poniesione nad tym zestawieniem (po raz pierwszy na przestrzeni 70 lat), ponieważ wiele czasu spędzili na badaniu i rozszerzaniu go, składaniu do druku i projektowaniu, uzupełnianiu i korekcie, sprawdzaniu i przeglądaniu, a w końcu na produkcji nakładu. Ufamy, że ten numer będzie oddającym cześć Bogu hołdem dla Posłańca Laodycejskiego i że zachęci on do dalszego studiowania oraz rozwijania chrześcijańskich łask.

Tabela 1. Zestawienie przymiotów i łask

Tabela 2. Atrybuty i wyższe pierwszorzędne łaski

Tabela 3. Uczucia Samolubne

Tabela 3. (Uczucia samolubne cd.)

Uwagi do tabel 3 i 4

W kolumnie 2 i 3 podajemy braki i przesadne cechy dotyczące niższych pierwszorzędnych łask. Brat Johnson w kilku miejscach używał dla ich określenia także terminów „nie dopracowane” i „przesadzone”. To samo możemy powiedzieć o łaskach drugorzędnych. (Na przykład pokora może być przesadzona do nadmiernej pokory. Nadużyta lub przesadzona pracowitość może doprowadzić do zajmowania się bezcelowymi rzeczami. Nieskwapliwość może być przesadzona i dozwalać na przedłużanie się wszelkich form zła.) Tak więc należy unikać niedopracowania lub wyolbrzymiania jakichkolwiek naturalnych skłonności, lecz w każdej sytuacji utrzymywać równowagę az wyższymi pierwszorzędnymi łaskami.

Tabela 4. Uczucia społeczne


Tabela 5. Trzeciorzędne Łaski itp.

Tabela 6. Zdolności artystyczne i zdolności intelektualne


Zobacz też:
Objaśnienie łask charakteru

____
Źródło: „Teraźniejsza Prawda”, listopad-grudzień 1991, s. 88-96.

1 thoughts on “Wykresy i tabele łask charakteru”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *