Serce w Biblii

* Zajmijmy się sprawą serca.

– Serca!? Zaraz, zaraz… a co to ma wspólnego z Biblią?

* Otóż ma, ale daj mi, przyjacielu, pół godziny – bądź cierpliwy…

Myślę, że każdy człowiek – przynajmniej ja tak uważam – żyjący w XXI wieku powiedziałby kilka zdań o sercu. Najkrócej rzecz ujmując: jest to mięsień działający jak pompa znajdujący się w klatce piersiowej. Pompując tłoczy krew, a tym samym dostarcza do naszych komórek tlen i niezbędne składniki odżywcze potrzebne do życia.

– Dalej nie widzę związku przyczynowo-skutkowego…

* Ajjj, poczekaj! „Albowiem cierpliwości wam potrzeba …” otóż serce to nie zawsze serce. Chodzi mi o to, że w większości przypadków, gdy słowo ’serce’ pada w Biblii autor nie miał na myśli narządu. Różne kultury na przestrzeni dziejów miały różne wyobrażenia na to jak działa ludzki organizm. Nie inaczej było ze starożytnymi Izraelitami, autorami Biblii. Wiedzieli oni czym jest serce jako narząd:

Aaron będzie nosił imiona synów izraelskich na napierśniku wyrocznym na swoim sercu, gdy będzie wchodził do miejsca świętego, ku stałej pamięci przed Panem. Do napierśnika wyrocznego włożysz urim i tummim, aby były na sercu Aarona, gdy będzie stawał przed obliczem Pana. Tak nosić będzie Aaron na swym sercu ustawicznie przed obliczem Pana wyrocznie dla synów izraelskich.

– Księga Wyjścia 28:29-30

lecz większość myśli zapisanych w Biblii tak jak mówiłem nie odnosi się do narządu tylko …

– No właśnie do czego?

* „… Uczcie się ode mnie, że jestem cichy …”

– Dobrze, rozumiem!

* Dziękuję. Otóż w Biblii tudzież księgach, bo tak tłumaczy się ten wyraz, ani razu nie uświadczysz słowa ’mózg’. Tak! Tak! najlepiej sprawdź sam posługując się programem do wyszukiwania wyrazów biblijnych. Dlatego też autorzy Biblii wszystkie zadania, które dzieją się w mózgu – co jest określane w XXI wieku 'umysłem’ – przypisywali sercu. Myślę, że już z tą wiedzą nie zdziwią ciebie żadne wersety zapisane w Biblii dajmy na to ten:

Czujniej niż wszystkiego innego strzeż swego serca, bo z niego tryska źródło życia!

– Księga Przysłów 4:23

– No racja. Nikt przy zdrowych zmysłach nie zrozumiałby tego jako wezwanie do znalezienia rynsztunku i bronienia swojego narządu, albo do przejścia na dietę pro-sercową bogatą w kwasy wielonienasycone w celu zachowania tego narządu w dobrej kondycji.

* Otóż to. Według definicji z Wikipedii umysł jest to: „termin ogólny oznaczający ogół aktywności mózgu ludzkiego, przede wszystkim takich, których posiadania człowiek jest świadomy: spostrzeganie, myślenie, zapamiętywanie, odczuwanie emocji, uczenie się, czy regulowanie uwagi.”

Korzystając z Biblii pokażę tobie, że słowo serce również oznacza umysł oraz kilka ciekawostek z tym związanych.

– Jestem bardzo ciekawy!

— spostrzeganie (wyciąganie wniosków)

Poznaj tedy w swoim sercu [innymi słowy: zrozum poprzez obserwacje, wyciągnij wnioski], że jak człowiek ćwiczy swego syna, tak Pan, Bóg twój, ćwiczy ciebie.

Księga Powtórzonego Prawa 8:5

— myślenie

Ale Jezus przejrzawszy ich myśli, rzekł: Dlaczego myślicie źle w sercach swoich?

– Ewangelia wg Mateusza 9:4

I poczuł Pan miłą woń. Rzekł tedy Pan w sercu swoim [innymi słowy: pomyślał] : Już nigdy nie będę przeklinał ziemi z powodu człowieka, gdyż myśli serca ludzkiego są złe od młodości jego. Nie będę też już nigdy niszczył żadnej istoty żyjącej, jak to uczyniłem.

– Księga Rodzaju 8:21

Wtedy Abraham padł na oblicze swoje i roześmiał się, bo pomyślał w sercu swoim: Czyż stuletniemu może się urodzić dziecko? I czyż Sara, dziewięćdziesięcioletnia, może rodzić?

– Księga Rodzaju 17:17

– Racja dzisiaj po prostu byśmy powiedzieli: Abraham pomyślał, nawet nie dodając w umyśle, bo każdy to wie.

Jeślibyś pomyślał w swoim sercu: Te narody są liczniejsze ode mnie, jakże zdołam je wypędzić?

– Księga Powtórzonego Prawa 7:17

— zapamiętywanie

Tylko strzeż się i pilnuj swojej duszy, abyś nie zapomniał tych rzeczy, które widziały twoje oczy, i aby nie odstąpiły od twego serca [innymi słowy: pamiętaj o tym] po wszystkie dni twojego życia, ale opowiadaj o nich swoim synom i synom swoich synów

– Księga Powtórzonego Prawa 4:9

Niechaj słowa te, które Ja ci dziś nakazuję, będą w twoim sercu.

– Księga Powtórzonego Prawa 6:6

Do każdego, kto słucha słowa o Królestwie i nie rozumie, przychodzi Zły i porywa to, co zasiano w jego sercu [innymi słowy: człowiek usłyszy, ale nie widząc głębi, nie zastanawiając się zapomina uważając za zbędną informację]: to jest ten, kto jest posiany na drogę.

– Ewangelia wg Mateusza 13:19

Dowiedz się tedy dzisiaj i weź to sobie do serca, że Pan jest Bogiem na niebie w górze i na ziemi w dole, nie ma innego!

– Księga Powtórzonego Prawa 4:39

— odczuwanie emocji

SMUTEK

Żałował Pan, że uczynił człowieka na ziemi i bolał nad tym w sercu swoim. – Księga Rodzaju 6:6

RADOŚĆ

Wtedy rozgniewał się Pan na Mojżesza i rzekł: Czy nie ma Aarona, brata twego, Lewity? Wiem, że on umie mówić; a nawet jest już w drodze i idzie na spotkanie twoje, a gdy cię zobaczy, uraduje się w sercu swoim. – Księga Wyjścia 4:14

NIEWINNOŚĆ

Wszak on sam powiedział mi: Ona jest moją siostrą. A ona też mówiła: On jest moim bratem. Uczyniłem to w prostocie serca mojego i czystymi dłońmi. – Księga Rodzaju 20:5

NIENAWIŚĆ

Nie będziesz chował w sercu swoim nienawiści do brata swego. Będziesz gorliwie upominał bliźniego swego, abyś nie ponosił za niego grzechu. – Księga Kapłańska 19:17

ZWĄTPIENIE/STRACH

Tym, którzy pozostaną przy życiu wśród was, włożę zwątpienie do ich serc w ziemiach ich wrogów, i płoszyć ich będzie nawet szelest zdmuchniętego z drzewa liścia, i będą uciekać jak się ucieka przed mieczem, i będą padać, choć nikt ich nie ściga. – Księga Kapłańska 26:36

— uczenie się

I oto przydałem mu Oholiaba, syna Achisamacha, z plemienia Dan. A serce każdego zręcznego obdarzyłem umiejętnością wykonania wszystkiego, co ci rozkazałem

– Księga Wyjścia 31:6

— regulowanie uwagi

Zanim przestałem się modlić w sercu swym, pojawiła się z dzbanem na swym ramieniu Rebeka i zeszła do źródła, i naczerpała wody. A ja rzekłem do niej: Daj mi, proszę, napić się.

– Księga Rodzaju 24:45

*Podałem ten werset, ponieważ uważam, że modlitwa wymaga dość sporej uwagi.

Jak widzisz te wersety potwierdzają moją tezę, że słowo serce użyte w Biblii w większości przypadków nie oznacza narządu tylko umysł.

– Dałem się przekonać w swym sercu… Można powiedzieć, że jest to takie słowo-klucz?

* Dokładnie, trafiłeś w sedno. A właśnie. Słowo ’serce’ również odnosi się do centralnego punktu. No wiesz mówi się np. „w sercu dżungli”…

– A masz na poparcie swoich słów jakiś werset?

* Inaczej bym o tym nie wspomniał:

Pod tchnieniem twoich nozdrzy spiętrzyły się wody, strumienie stanęły jak wał, topiele zakrzepły w sercu morza.

– Księga Wyjścia 15:8

Z serca bowiem pochodzą złe myśli [innymi słowy: umysł to centralny punkt powstawania wszelakich myśli], zabójstwa, cudzołóstwa, rozpusta, kradzieże, fałszywe świadectwa, bluźnierstwa.

– Ewangelia wg Mateusza 15:9

Dodatkowo powiem, że serce to również miejsce dokonywania wyborów uwarunkowanych pragnieniami:

Faraon odwróciwszy się, poszedł do swego pałacu i nie wziął sobie tego do serca [innymi słowy: faroan w swoim umyśle dokonał wyboru – nie wierzę Mojżeszowi i poszedł do pałacu].

– Księga Wyjścia 7:23

A gdy Pan widział, że wielka jest złość człowieka na ziemi i że wszelkie jego myśli oraz dążenia jego serca są ustawicznie złe, Żałował Pan, że uczynił człowieka na ziemi i bolał nad tym w sercu swoim. I rzekł Pan: Zgładzę człowieka, którego stworzyłem, z powierzchni ziemi, począwszy od człowieka aż do bydlęcia, aż do płazów i ptactwa niebios, gdyż żałuję, że je uczyniłem.

– Księga Rodzaju 6:5-7

Powiedz synom izraelskim, aby zebrali dla mnie dar ofiarny. Od każdego człowieka, którego pobudzi serce [innymi słowy: u każdego człowieka, który podejmie taką decyzję, a jest to uwarunkowane pragnieniem], zbierzcie dla mnie dar ofiarny.

– Księga Wyjścia 25:2

* Ponadto są wersety, w których serce definiuje całego człowieka, jego charakter. Pewnie nie raz słyszałeś „ten człowiek ma dobre serce”, albo „on nie ma serca”.

– Oczywiście, albo „złote serce”

* Dokładnie, chciałem zwrócić uwagę na fakt, że ogół twoich myśli w zależności od tego czy są dobre lub złe definiuje ciebie jako człowieka. Spójrz na te wersety:

Lud ten czci mnie wargami, ale serce ich [innymi słowy: cała ich osoba, to co robią, jak się zachowują, ich myśli] daleko jest ode mnie.

– Ewangelia wg Mateusza 15:8

Weźcie na siebie moje jarzmo i uczcie się ode mnie, że jestem cichy i pokornego serca [innymi słowy: jestem cichy i pokorny], a znajdziecie ukojenie dla dusz waszych.

– Ewangelia wg Mateusza 11:29

Zachowaj też w pamięci całą drogę, którą Pan, Bóg twój, prowadził cię przez czterdzieści lat po pustyni, aby cię ukorzyć i doświadczyć, i aby poznać, co jest w twoim sercu [innymi słowy: poznać ich charakter, ich osobowość], czy będziesz przestrzegał jego przykazań, czy nie.

– Księga Powtórzonego Prawa 8:2

I będziecie tam szukać Pana, swego Boga. Znajdziesz go, jeżeli będziesz go szukał całym swoim sercem* i całą swoją duszą.

– Księga Powtórzonego Prawa 4:29
* … innymi słowy: jeżeli całą aktywność mózgową poświęcisz na szukanie Pana („Ale szukajcie najpierw Królestwa Bożego i sprawiedliwości jego, a wszystko inne będzie wam dodane.” Mateusza 6:33; „Wreszcie, bracia, myślcie tylko o tym, co prawdziwe, co poczciwe, co sprawiedliwe, co czyste, co miłe, co chwalebne, co jest cnotą i godne pochwały.” – Filipian 4:8; „Bez przystanku się módlcie.” – 1 Tesaloniczan 5:17)

Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą.

– Ewangelia wg Mateusza 5:8

I dam wam serce nowe, i ducha nowego dam do waszego wnętrza, i usunę z waszego ciała serce kamienne, a dam wam serce mięsiste.

– Księga Ezechiela 36:26

Więc i Ja będę postępował wobec nich opornie i zaprowadzę ich do ziemi ich wrogów. Może wtedy ukorzy się ich nieobrzezane serce i wtedy zapłacą za swoje winy.

– Księga Kapłańska 26:41

– Tak sobie myślę w swym sercu, że rozumiem co chciałeś mi powiedzieć z głębi swojego serca. Miło, że poświęciłeś chwilę, żeby pouczyć moje serce, że nie zawsze 'serce’ oznacza serce.

* Cieszę się z głębi serca. Na koniec zachęcam cię, abyś skorzystał z wyszukiwarki biblijnej – jakiej chcesz np. tej znajdującej się pod tym adresem: http://biblia-online.pl/BibliaSzukaj do wyszukania frazy „ser”, a co za tym idzie odnalezienia jak największej liczby wyrazów z takim początkiem jak „serce”, „sercem”, „serca” itp. i
zastanowieniu się nad tymi wersetami. Ja długo rozmyślałem nad tym:

Albowiem gdzie jest skarb twój – tam będzie i serce twoje.

– Ewangelia wg Mateusza 6:21

Dlaczego? Nawet jeśli podłoży się słowo ’umysł’ dalej trzeba się zastanowić jak to ’ugryźć’. Moim zdaniem werset ten jest świetną zależnością. Jeżeli naszym skarbem będzie coś dobrego np. podobać się Panu, chęć naśladowania Jezusa, chęć znalezienia miejsca w Królestwie Bożym to cała nasza aktywność mózgu będzie skoncentrowana wokół tego, we wszystkim co robimy będziemy nieustanie starać się podporządkowywać całą naszą aktywność mózgową tak, żeby osiągnąć cel.

Chodzi mi o to, że we wszytko co robimy na co dzień możemy „upchnąć” nasz skarb. Dla mnie osobiście jest to modlitwa czy nawet pomyślenie o Stwórcy przed każdym posiłkiem, dobór muzyki, której słucham czy filmu, który obejrzę. Moje relacje międzyludzkie oraz to jak patrzę na pewne sprawy czy jak się zachowam w różnych sytuacjach. Nie bez podstawy Jezus powiedział, że największe przykazanie to:

Będziesz tedy miłował Pana, Boga swego, z całego serca swego i z całej duszy swojej, i z całej myśli swojej, i z całej siły swojej.

Ewangelia wg Marka 12:30

Jest to bardzo głęboka myśl, a jest świetnie wytłumaczona – moim zdaniem – w tych trzech filmach na kanale The Bible Project na YouTube:

1. Word Study: Lev – „Heart”

2. Word Study: Nephesh – „Soul”: https://www.youtube.com/watch?v=g_igCcWAMAM
3. Word Study: Me’od – „Strength”: https://www.youtube.com/watch?v=9aaVy1AmFX4

P.S. Jeżeli nie znasz angielskiego możesz włączyć polski napisy na YouTube (to proste, kliknij jak na obrazku poniżej) –